คำคมขงจื้อ
ถ้าคุณคิดจะเป็นใหญ่ คุณก็จะได้เป็นใหญ่
ถ้าคุณคิดอยากเป็นอะไร คุณก็จะได้เป็นสิ่งนั้น
เพราะแสวงหา มิใช่เพราะรอคอย
เพราะเชี่ยวชาญ มิใช่เพราะโอกาส
เพราะสามารถ มิใช่เพราะโชคช่วย
ดังนี้แล้ว ลิขิตฟ้าหรือจะสู้มานะตน
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
นกทำรังให้ดูไม้ ข้าเลือกนายให้ดูน้ำใจ
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ผู้ที่ยิ่งใหญ่ที่สุด คือ ผู้ที่ทำตนให้เล็กที่สุด
ผู้ที่เล็กที่สุดก็จะกลายเป็นผู้ที่ใหญ่ที่สุด
ผู้ที่มีเกียรติ คือ ผู้ที่ให้เกียรติผู้อื่น
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ถ้าสติไม่มา ปัญญาก็ไม่มี
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ไม้คดใช้ทำขอ เหล็กงอใช้ทำเคียว
แต่คนคดเคี้ยวใช้ทำอะไรไม่ได้เลย
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
เล่นหมากรุก อย่าเอาแต่บุกอย่างเดียว
เดินหมากรุกยังต้อง " คิด "
เดินหมากชีวิต จะไม่คิดได้อย่างไร
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
เมื่อใครสักคนหนึ่ง ทำผิด ท่านอย่าเพิ่งตำหนิหรือต่อว่าเขา
เพราะถ้าท่านเป็นเขาและตกอยู่ในสภาพแวดล้อมเช่นเดียวกับเขา
ท่านอาจจะตัดสินใจทำเช่นเดียวกับเขาก็ได้
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
การบริหารคือการทำงานให้สำเร็จโดยอาศัยมือผู้อื่น
ผู้ปกครองระดับธรรมดา ใช้ความสามารถของตนอย่างเต็มที่
ผู้ปกครองระดับกลาง ใช้กำลังของคนอื่นอย่างเต็มที่
ผู้ปกครองระดับสูง ใช้ปัญญาของคนอื่นอย่างเต็มที่
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
อ่านคนออก บอกคนได้ ใช้คนเป็น
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
เมื่อนักการฑูตพูดว่า "ใช่ หรือ อาจจะ"
เขามีความหมายว่า "อาจจะ"
เมื่อนักการฑูตพูดว่า "อาจจะ"
เขามีความหมายว่า "ไม่"
เมื่อนักการฑูตพูดว่า "ไม่" เขาไม่ใช่นักการฑูต
( เพราะนักการฑูตที่ดีจะไม่ปฏิเสธใคร )
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
เมื่อสุภาพสตรีพูดว่า "ไม่" หล่อนมีความหมายว่า "อาจจะ"
เมื่อสุภาพสตรีพูดว่า "อาจจะ" หล่อนมีความหมายว่า "ใช่ หรือ ได้"
เมื่อสุภาพสตรีพูดว่า "ใช่ หรือ ได้" หล่อนไม่ใช่สุภาพสตรี
( สุภาพสตรีจะไม่ตอบรับใครง่าย ๆ )
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
คิดทำการใหญ่ อย่าสนใจเรื่องเล็กน้อย
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ตาสามารถมองเห็นสิ่งที่ไกลได้ แต่ไม่สามารถ มองเห็นคิ้วของตน
คนส่วนใหญ่ใส่ใจกับผลได้ระยะสั้นเท่านั้น
แต่คนฉลาดอย่างแท้จริงจะมองไปยังอนาคต
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
“หากมนุษย์ขาดซึ่งมนุษยธรรม เขาจะมีอะไรข้องเกี่ยวกับขนบจารีตได้เล่า หากมนุษย์ขาดซึ่งนุษยธรรม เขาจะมีอะไรเกี่ยวข้องกับดนตรีได้เล่า?”
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ขงจื๊อ กล่าวไว้ ให้ทำการศึกษา เรียนรู้ข้อเท็จจริง
อย่าฟังแต่ความเห็น คำนินทา ดังคำกล่าวว่า
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
คนมีเมตตา ต้องฉลาด ไม่งั้นจะโดนหลอกได้ง่าย
คนฉลาด ต้องศึกษาสิ่งรอบตัว ไม่งั้นจะประพฤติตัวผิดได้ง่าย
คนซื่อสัตย์ คนตรง คนกล้า ต้องฉลาด ต้องศึกษา
เพราะจะหุนหันพลันแล่นและมีภัยใกล้ตัวง่าย
คนอยากมีอำนาจ ต้องศึกษา
เพราะคนรอบข้างอาจรู้สึกโดนข่มเห่ง และดูวางโตได้ง่าย
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
โลกเรายังมีอะไรอีกมากมายให้เรียนรู้
ฉลาด เก่ง คงไม่พอ แต่ต้องมีสติ รู้จักวางตัว
และต้องหมั่นศึกษาและติดตามข่าวสารที่เป็นความรู้ทั้งในสายวิชาชีพ
และการใช้ชีวิตในสังคมอีกด้วย ก่อนสิ้นใจ
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ขงจื๊อได้ทิ้งท้ายข้อความไว้กับ ซื่อคง ไว้ว่า
“ ขุนเขาต้องพังทลาย ขื่อคานแข็งแรงปานใด สุดท้ายต้องพังลงมา เหมือนเช่น บัณฑิตที่สุดท้ายต้องร่วงโรย ”
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
หลักความรู้ ศาสตร์สี่แขนง ที่ขงจื๊อวางรากฐานไว้
ได้แก่ วัฒนธรรม ความประพฤติ ความจงรักภักดี และ ความซื่อสัตย์
โดยวัฒนธรรมเน้นถึงการเคารพบรรพบุรุษ และพิธีการโบราณ
ยึดถือผู้อาวุโสเป็นหลัก แต่ไม่ยึดติดหรืออายที่จะหาความรู้
จากคนที่ต่ำชั้นหรืออายุน้อยกว่า
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
แปดหลักการพื้นฐานในการเรียนรู้ ได้แก่
สำรวจตรวจสอบ
ขยายพรมแดนความรู้
จริงใจ
แก้ไขดัดแปลงตน
บ่มความรู้
ประพฤติตามกฎบ้านเมือง
ประเทศต้องได้รับการดูแล นำความสงบสุขมาสู่โลก
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
ลำดับการเรียนรู้ ได้แก่
พิธีกรรม
ดนตรี
ยิงธนู
ขี่ม้า
ประวัติศาสตร์
และ คณิตศาสตร์
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
คุณธรรมทั้งสาม ที่ได้จากการเรียนรู้ ได้แก่
ภูมิปัญญา
เมตตากรุณา
และความกล้าหาญ
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
สี่ขั้นตอนหลักการสอน ได้แก่
ตั้งจิตใจไว้บนมรรควิธี
ตั้งตนในคุณธรรม
อาศัยหลักเมตตาเกื้อกูล
สร้างสรรค์ศิลปะใหม่
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
สี่ลำดับการสอน ได้แก่
คุณธรรมและความประพฤติ
ภาษาและการพูดจา
รัฐบาลและกิจการบ้านเมือง
และสุดท้าย คือ วรรณคดี
:(¸. •'´(¸.•'´ * ขงจื้อ * `'•.¸)`'•.¸ ):
